1 lipca 2022 został pośmiertnie uhonorowany „Złotą Odznaką Za Zasługi w Pracy Penitencjarnej”, a jego imię zostało na stałe wyryte na tablicy pamiątkowej w Polskiej Kwaterze Wojennej na Cmentarzu Hamburg – Ohlsdorf gdzie jego szczątki spoczywają w pojedynczej mogile (Bp.74 Rh.52 No.03). Tablicę odsłonięto 1 września 2022 r.

*Nadesłane 19.02.2025 roku przez Pana Romana z Polskiego Stowarzyszenia Historycznego.

W 1939 po zajęciu Polski, władze niemieckie zaczęły organizować okupacyjny system więzienny, który wchłonął polskie instytucje. W Generalnym Gubernatorstwie terenowe placówki wywiadu Armii Krajowej pozyskiwały do współpracy funkcjonariuszy więziennych, a konspiracyjny kontakt opierał się głównie na polskich strażnikach zatrudnionych przez okupanta. Jednym z takich ludzi był starszy strażnik Michał Jagodziński, jego podziemna działalność polegała na tajnej łączności z uwięzionymi oraz przekazywaniu do AK list aktualnie osadzonych. Trwało to do wybuchu Powstania Warszawskiego. Za działalność konspiracyjną, a także za samą służbę w przedwojennej Straży Więziennej, do obozów koncentracyjnych i obozów zagłady trafiło ponad 200 funkcjonariuszy i pracowników więziennictwa II Rzeczypospolitej. Najliczniejszą grupę represjonowanych przez okupanta stanowili ci, których przymusowo zatrudniano w okupowanych więzieniach, albo zgłaszali się do pracy na polecenie władz Podziemnego Państwa Polskiego. Wielu z nich bezpośrednio po aresztowaniu rozstrzeliwano, a pozostałych wysyłano do obozów koncentracyjnych – najczęściej do Auschwitz, Majdanka, Dachau, Mauthausen – Gusen, Ravensbrück oraz wielu innych. W sumie pod okupacją niemiecką życie straciło co najmniej 200 funkcjonariuszy Straży Więziennej. 9 września 1944 podczas likwidacji mokotowskiego więzienia, Michał Jagodziński został aresztowany i wraz z innymiosadzono go w obozie przejściowym Dulag 121 Pruszków (Durchgangslager 121 Pruszków). Następnie trafił do Obozu Koncentracyjnego KL Stutthof (nr więźnia 92778), a po kilku dniach został przetransportowany do KL Neuengamme (numer więźnia 60210), był w grupie pięciuset więźniów podobozu Außenlager. Hamburg- Hammerbrook/Ecke Spaldingstraße. Kommando to było wykorzystywane zarówno do usuwania zniszczeń jak i rozbrajania niewybuchów po alianckich nalotach na Hamburg. Michał Jagodziński zginął 17 lutego 1945 roku podczas oczyszczania miasta z niewypałów.

Foto: Archiwum prywatne

Starszy strażnik Michał Jagodziński urodził się 24 września 1901 w domu przy ówczesnej ul. Witkowo-Wieś 13 koło Gniezna, był najmłodszym synem Józefa i Marianny z Machyńskich. W latach 1907 – 1913 uczęszczał do Szkoły Katolickiej w Witkowie. Jego brat Ignacy zginął w czasie I Wojny Światowej we Francji, a pozostali bracia: Wojciech, Piotr i Wacław brali udział w Powstaniu Wielkopolskim 1918 – 1919. 28 czerwca 1919 Michał Jagodziński powołany został do Wojska Polskiego, służył w 7 kompanii, 59. Pułku Piechoty w Inowrocławiu, i w ramach tej formacji uczestniczył w wojnie polsko – bolszewickiej. Za udział w walkach pod Izabelinem 24 września 1920, a w szczególności za swoją bohaterską postawę na placu boju, decyzją Dowódcy 15. Dywizji Piechoty Wielkopolskiej generała Władysława Junga został odznaczony Krzyżem Walecznych (R-z. D-cy Dywizji nr 16 z dnia 20.09.1921). Wyróżniono go także: Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918 – 1921, Medalem X-lecia Odzyskania Niepodległości. W 1923 został zwolniony z wojska i rok później

rozpoczął służbę jako funkcjonariusz Straży Więziennej w Więzieniu w Łucku, a później w Więzieniu Karnym przy ulicy Rakowieckiej 37 – Warszawa Mokotów. Za nienaganną służbę w 1928 został wyróżniony nadaniem „Odznaki PamiątkowejX – lecia Straży Służby Więziennej”.

Michał Jagodziński, 24.09.1901 - 17.02.1945

OSTOJA PAMIĘCI

Polityka Prywatności