Ellwangen

Pochowani tutaj zostali więźniowie marszu śmierci "Hessental", którzy zostali zamordowani lub zmarli z wycieńczenia. Pierwotnie byli pochowani w kamieniołomie Neunheim (https://ostoja-miejscapamieci.pl/neunheim). Jednak miesiąc później, w czerwcu 1945 roku, ich ciała zostały ekshumowane i pochowane razem z innymi zmarłymi więźniami na cmentarzu. Oprócz 23 ofiar z Neunheim, w grobie tym pochowano także kilka innych osób, które rzekomo zginęły podczas marszu śmierci i zostały znalezione w różnych miejscach w Ellwangen i jego okolicach. Większość z nich była prawdopodobnie obywatelami polskimi.

W 1945 roku podjęto decyzję o postawieniu pomnika na grobie byłych więźniów obozów koncentracyjnych. W listopadzie 1956 roku grobem zainteresowali się francuscy urzędnicy, a szczątki łącznie 30 pochowanych osób zostały przewiezione do Bad Neuenahr w celu dokładnego śledztwa. Jednak doczesne szczątki nigdy nie wróciły do Ellwangen, lecz pozostają teraz na cmentarzu honorowym w pobliżu Kochendorf.

W międzyczasie pozostał "Polski pomnik" na cmentarzu Wolfganga, który w 1969 roku upamiętnił pochówek kilku byłych robotników przymusowych, niezidentyfikowanych więźniów obozu koncentracyjnego oraz niektórych mieszkańców obozu UNRRA dla uchodźców Ellwangen. Ludzie ci wcześniej byli pochowani w różnych indywidualnych grobach. Obecnie w "polskim grobie" spoczywają trzej Ukraińcy, trzej Jugosłowianie, jeden Holender i cztery osoby o nieznanej narodowości. W 1985 roku na ich pamiątkę przytwierdzono tabliczkę z ich nazwiskami i datami śmierci.

źródło: https://www.ellwangen.de/buerger/bildung-betreuung/stadtarchiv/gedenkorte