Z radością informuję, że projekt „Ostoja Pamięci – badania nad polskimi miejscami pochówku w Niemczech” został objęty honorowym patronatem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. To dla mnie ogromne wyróżnienie i jednocześnie potwierdzenie wagi prowadzonych działań na rzecz dokumentowania i ochrony polskich grobów wojennych oraz miejsc pamięci na terenie Niemiec. Patronat ministerstwa to nie tylko symboliczne wsparcie, ale i wyraz uznania dla pracy wkładanej w zachowanie pamięci o ofiarach wojny, robotnikach przymusowych, dzieciach, jeńcach i wszystkich, którzy zostali pochowani z dala od Ojczyzny. Projekt „Ostoja Pamięci” prowadzony jest z potrzeby serca i poczucia obowiązku wobec tych, o których historia często milczy.

Großaspach: losy zapomnianych grobów przymusowych robotników  W wyniku  najnowszych kwerend udało się odnaleźć ślady trzech pochówków na cmentarzu w Großaspach: Bronisław Baran, ur. 24.06.1920, zm. 13.05.1941 – pochowany na kwaterze IV/1/23 Michael Maluskij, ur. 19.11.1925, zm. 09.07.1944 – pochowany na kwaterze IV/3/55 Wasil Charassko, ur. 17.02.1921, zm. 17.06.1945 – pochowany 20.06.1945 na kwaterze IV/3/71b Niestety, jak poinformowała mnie gmina Aspach, w roku 1993 doszło do przebudowy tej części cmentarza – wszystkie groby zostały wówczas zlikwidowane. Dzisiejszy teren nie nosi już żadnych śladów ich istnienia. W odpowiedzi na moje zapytanie nie odnaleziono żadnych informacji dotyczących grobów Eugeniusza i Romana Wroblów ani

W powiecie Göppingen, na skraju lasu w miejscowości Ebersbach-Sulpach, znajduje się pomnik upamiętniający tragiczną historię polskiego robotnika przymusowego, Mieczysława Wiechecia. Jego losy to dramatyczny przykład brutalności nazistowskiego reżimu wobec tysięcy przymusowych pracowników sprowadzonych z okupowanych terenów Europy. Mieczysław Wiecheć urodził się 1 listopada 1919 roku w Mogilanach, wsi położonej w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim. W czasie II wojny światowej został deportowany do Niemiec i zmuszony do pracy na gospodarstwie w Sulpach. Jako zdolny i wielojęzyczny mężczyzna potrafił odnaleźć się w trudnych warunkach, jednak codzienność przymusowej pracy nie była łatwa. Według relacji, Wiecheć wyróżniał się muzykalnością – grał na mandolinie

Zakończenie kwerendy archiwalnej dotyczącej polskich grobów wojennych w powiecie Böblingen Zakończyłem kolejną kwerendę archiwalną dotyczącą polskich grobów wojennych w Niemczech. Tym razem moim obszarem badań był powiat Böblingen w Badenii-Wirtembergii. W wyniku analizy dostępnych źródeł udało mi się odnaleźć informacje o 133 polskich ofiarach II wojny światowej i okresu powojennego. Spośród nich 129 grobów zostało oficjalnie zarejestrowanych jako groby wojenne. Podobnie jak w przypadku wcześniejszych badań, weryfikacją objąłem osoby urodzone do końca 1945 roku. Wśród ofiar znaleźli się polscy robotnicy przymusowi, jeńcy wojenni oraz ich dzieci, które zmarły w czasie wojny lub tuż po jej zakończeniu. Dokumentacja ta ma kluczowe

Intensyfikacja działań na rzecz ochrony polskich grobów w Niemczech Miniony tydzień był wyjątkowo intensywny pod względem działań na rzecz ochrony polskich miejsc pamięci w Niemczech. W związku z opóźnieniami w odpowiedziach ze strony niektórych urzędów, podjąłem bardziej zdecydowane kroki, by uzyskać informacje o stanie polskich grobów. Po 15 października 2024 roku wiele instytucji nie przekazało żadnych nowych danych, dlatego zdecydowałem się na bezpośredni kontakt telefoniczny. Skontaktowałem się z ośmioma urzędami, licząc na przyspieszenie procedur i uzyskanie konkretnych informacji. Mam nadzieję, że te działania pozwolą na skuteczniejszą ochronę miejsc pochówku polskich ofiar II wojny światowej. Kontynuacja badań – kolejne odkrycia w

Z satysfakcją informuję, że Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego pozytywnie odniosło się do moich działań związanych z dokumentowaniem i ochroną polskich miejsc pochówku w Badenii-Wirtembergii w ramach projektu „Ostoja Pamięci”. W piśmie z 18 lutego 2025 r. Departament Dziedzictwa Kulturowego za Granicą i Miejsc Pamięci podkreślił wagę mojej pracy w zakresie gromadzenia danych o miejscach pochówku Polaków, którzy zmarli lub zostali zamordowani w latach 1939–1952 w Niemczech. Ministerstwo wyraziło przekonanie, że każdy grób, w którym spoczywa polska ofiara II wojny światowej, powinien zostać zachowany, a sprawa uregulowania ich formalnego statusu powinna stać się priorytetem. Dodatkowo Ministerstwo wskazało możliwość uzyskania wsparcia

Pamięci Anny Waclaw, ur. 26.07.1923 w Zembrzycach (pow. suski). Wśród grobów wojennych na cmentarzu w niemieckim Creglingen znajduje się miejsce pochówku Anny Waclaw – młodej Polki, która w czasie II wojny światowej pracowała jako przymusowa robotnica. Jej historia przez dziesięciolecia pozostawała zapomniana, aż do niedawnego odkrycia, które pozwoliło jednemu ze świadków tamtych wydarzeń dowiedzieć się o jej losie. Odkrycie zapomnianego grobu Historia Anny Waclaw ponownie wyszła na światło dzienne dzięki publikacji w lokalnej gazecie na temat wojennych grobów w Creglingen. Informacje zawarte w artykule przyciągnęły uwagę pewnego 84-letniego mieszkańca Bad Mergentheim, który w dzieciństwie był pod opieką Anny. Do tej

Historia ośrodka dla dzieci cudzoziemskich kobiet w III Rzeszy Las Gantenwald w pobliżu miejscowości Bühlerzell kryje tragiczną historię, o której przez wiele lat milczano. W okresie II wojny światowej funkcjonował tam ośrodek opiekuńczy dla kobiet cudzoziemskich zmuszonych do pracy w III Rzeszy. Choć oficjalnie placówka miała służyć ciężarnym robotnicom przymusowym, warunki panujące w tym miejscu dalekie były od opieki i humanitaryzmu. Zaniedbane miejsce pamięci Na początku lat 80. XX wieku lokalne władze i mieszkańcy zaczęli zwracać uwagę na zaniedbane groby w Gantenwald. Drewniane krzyże były w złym stanie, a teren porastała wysoka trawa. Sprawa ta wzbudziła kontrowersje – jedni uważali,

Nowe informacje o polskich grobach w gminie Creglingen W ostatnich dniach otrzymałem istotne informacje z archiwum miasta Creglingen dotyczące polskich obywateli pochowanych na cmentarzach w tym regionie. Dokumenty te rzucają nowe światło na losy niektórych polskich robotników przymusowych oraz ich dzieci, które zmarły w czasie II wojny światowej. Z dostarczonych wyciągów ze standesamtlichen Sterberegistern (urzędowych ksiąg zgonów) w Creglingen, Freudenbach, Lichtel i Standorf wynika, że na cmentarzach zarządzanych obecnie przez miasto wciąż istnieją dwa groby polskich obywateli: Anna Wactaw – pochowana na cmentarzu w Creglingen, Zdzislaw Slotwinski – pochowany na cmentarzu w Lichtel. Niestety, w dokumentacji nie znaleziono wpisu dotyczącego