Od początku przyszłego tygodnia rozpoczynam wysyłanie pism do urzędów w powiecie Main-Tauber, oczekując jednocześnie na odpowiedzi z powiatu Rems-Murr. Dzisiejsze zakończenie kwerendy archiwalnej przyniosło liczne odkrycia - 13 nowych ofiar, których dane już za niedługo trafią do IN MEMORIAN. Dokumenty ujawniły istnienie 108 grobów polskich obywateli w powiecie Main-Tauber. Z tej liczby jedynie 28 grobów zarejestrowano jako groby ofiar wojny. Do tego dochodzą trzy dodatkowe groby w Boxberg, które na przestrzeni lat zostały wykreślone z listy grobów chronionych, sporządzonej 15 grudnia 1957 roku.

Pozostają więc 77 groby, które w oficjalnych rejestrach nie funkcjonują jako miejsca pochówku ofiar wojennych. Ta liczba jest znamienna i bez potrzeby dalszych komentarzy – sama w sobie mówi wiele o tym, jak traktowane są groby polskich ofiar, do których śmierci przyczyniły się działania niemieckiego reżimu podczas II wojny światowej.

Historia w cieniu oficjalnych rejestrów

Kiedy rozpocząłem kwerendę archiwalną, nie spodziewałem się aż tak rażących różnic w ewidencjonowaniu grobów ofiar wojennych. 108 grobów polskich obywateli, z których tylko 28 uznano za miejsca pamięci związane z ofiarami wojny, pokazuje, jak skomplikowana jest historia miejsc pochówku polskich robotników przymusowych i cywilów w Niemczech.

Odrzucenie przez niemieckie urzędy statusu ofiar wojennych w stosunku do większości polskich grobów z tego okresu świadczy o głębszym problemie braku uznania dla polskich ofiar i ich rodzin. To dowód na to, jak wiele historii pozostaje w cieniu, nieopowiedzianych lub przemilczanych.

Znaczenie ochrony grobów jako miejsc pamięci

Dodatkowym zaskoczeniem są trzy groby w Boxberg, które   zostały wykreślone z listy grobów chronionych. Ochrona grobów wojennych nie jest tylko kwestią prawną, lecz przede wszystkim symboliczną – to forma szacunku dla tych, którzy zginęli w nieludzkich warunkach. Obecność polskich grobów w niemieckich miastach przypomina o przeszłości, która wymaga nieustannego przypominania i zrozumienia.

Niemieckie przepisy związane z ochroną grobów wojennych zobowiązują do uznawania i dbania o te miejsca jako o część wspólnej historii Europy. Jednak, jak pokazuje przykład Boxberg (jeden z wielu), niektóre groby tracą ochronę z powodu decyzji administracyjnych, które niekoniecznie uwzględniają historyczne znaczenie tych miejsc. Polskie groby w Niemczech są świadectwem cierpienia i walki wielu niewinnych ludzi, którzy zostali zmuszeni do pracy i zginęli na obcej ziemi.

Co dalej?

Dokumenty i liczby same mówią o tym, jak skomplikowane jest postrzeganie polskich ofiar wojennych przez niektóre niemieckie urzędy. Brak uznania większości grobów za groby ofiar wojny może stanowić wyzwanie w procesie ochrony i zachowania pamięci o tych ludziach. Przypomina to, jak ważna jest systematyczna dokumentacja i poszukiwanie prawdy o tych miejscach. Bez niej wiele historii, takich jak losy polskich obywateli z powiatu Main-Tauber, pozostanie ukrytych.

Rozpoczynając kontakt z urzędami w powiecie Main-Tauber, mam nadzieję na uzyskanie pełniejszej odpowiedzi i zrozumienia dla konieczności rejestracji i ochrony wszystkich grobów polskich ofiar. Sprawiedliwe traktowanie tych miejsc pochówku jest krokiem ku pojednaniu i zrozumieniu, które przynależy do naszej wspólnej historii.

Wielu obywateli, do których grobów dotarłem, nie miało prawa głosu ani wyboru. Dziś naszym obowiązkiem jest mówić w ich imieniu i walczyć o uznanie ich historii.