Ostoja Pamięci – dokumentacja grobów Polaków w Badenii i Wirtembergii
Archiwum polskich grobów wojennych w Niemczech
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej praktycznych wskazówek – jak szukać, do kogo się zwrócić i na co zwrócić uwagę – wesprzyj projekt Ostoja Pamięci, a otrzymasz specjalnie przygotowany poradnik krok po kroku.
„Jest to niezwykle cenne opracowanie i znacząca pomoc dla polonijnej społeczności, wielu przedstawicieli której angażuje się dzisiaj w całych Niemczech w opiekę nad miejscami pochówku polskich ofiar III Rzeszy. Przydatne będzie również wszystkim Rodakom z Kraju i innych miejsc na świecie, poszukującym tu grobów swoich bliskich z czasów II wojny światowej.”
- Rafał Wolski, Konsul Generalny RP w Monachium
Jak poszukiwać polskich grobów w Niemczech?
Poszukiwania polskich grobów w Niemczech to ważny temat dla wielu osób i rodzin, które chcą odnaleźć miejsca pochówku swoich bliskich lub przodków. Często zdarza się, że pochodzący z Polski mieszkańcy Niemiec lub osoby, które przeszły przez ten kraj w czasie wojny, zostawiają po sobie nieznane miejsca pochówku. Z tego powodu wiele osób rozpoczyna poszukiwania, aby poznać historię swojej rodziny i dowiedzieć się, gdzie dokładnie zostali pochowani ich bliscy.
Kwerenda materiałów o polskich grobach w niemieckich archiwach może być czasochłonna i wymagać dużo pracy, ale może przynieść wiele cennych informacji. Oto kilka wskazówek, jak zacząć:
- Zbierz jak najwięcej informacji na temat osoby, której grobu szukasz, takie jak: imię, nazwisko, daty oraz miejsce urodzenia i śmierci.
- Sprawdź, czy istnieją już jakieś informacje na temat tej osoby w wyszukiwarce https://collections.arolsen-archives.org/de/search
- Skontaktuj się z niemieckim archiwum Arolsen Archives: https://arolsen-archives.org/pl/wyszukiwanie-nawigacja/zapytania/pastwa-zapytanie/ Zapytanie można wysłać w języku polskim!
Jak zaopiekować się polskim grobem w Niemczech?
Oficjalna opieka nad grobem
Jeśli ktoś chce oficjalnie zaopiekować się grobem zmarłego Polaka, należy skontaktować się z miejscowym urzędem odpowiedzialnym za zarządzanie cmentarzami (np. Stadtverwaltung lub Friedhofsamt) i wyrazić chęć objęcia opieką konkretnego grobu. Urzędnicy przeprowadzą krótką weryfikację, aby sprawdzić, czy grobem można się formalnie zaopiekować. Jeśli weryfikacja zakończy się pozytywnie, kolejnym krokiem jest kontakt z administracją cmentarza (Friedhofsverwaltung) w celu omówienia szczegółów pielęgnacji grobu. Można uzgodnić zakres opieki, np. regularne sprzątanie, nasadzenie roślin czy drobne naprawy nagrobka. Administracja cmentarza zazwyczaj z dużą przychylnością odnosi się do osób, które chcą dbać o groby – często chętnie współpracuje z wolontariuszami, a także reaguje na ich zastrzeżenia i uwagi dotyczące stanu nagrobków.
Warto pamiętać, że dbałość o nagrobki, szczególnie te historyczne, powinna być zgodna z regulaminem cmentarza – w niektórych przypadkach mogą obowiązywać ograniczenia dotyczące formy pielęgnacji lub umieszczania ozdób.
Członek zbiorowy:
Patronat honorowy:
© Ostoja Pamięci
autor projektu: Piotr Kentnowski • 2017–2025