OSTOJA PAMIĘCI
Adres:
73312 Geislingen an der Steige
KZ Geislingen
Geislingen an der Steige
W pierwszym okresie wojny trafia do Geislingen 10 polskich jeńców wojennych, którzy pracują w miejskiej gazowni i paru małych firmach usługowych.
Około listopada 1941 roku firma budowlana, przystosowuje obóz „Hirsch” , który mieścił się na starym mieście, do przyjęcia kolejnej partii jeńców wojennych, którzy mieliby zostać przez nią zatrudnieni.
Z dniem 12 marca 1942 roku powstają obozy „Steigmühle” i „Schießhaus”. Od kwietnia 1943 r. W obozie „Schießhaus” zakwaterowani zostają robotnicy ze wschodu i jeńcy wojenni pracujący dla MAG. Ponadto miasto udostępniło MAG barak kopalni rudy żelaza „Gutehoffnungshütte” przy Überkinger Strasse, do zakwaterowania rosyjskich jeńców wojennych. Później jesienią 1944 roku zakwaterowanych tutaj zostaje 250 polskich przymusowych robotników.
W roku 1943 znajduje się w Geislingen prawie 2000 „obcokrajowców” z 19 narodowości, jest to 10% mieszkańców. Jeńcy rosyjscy nie zostali w tych rachunkach uwzględnieni.
W marcu 1943 r. działają dwa nowe obozy „Notzental” i „Talgraben”. Przebywają w nich więźniowie pracujący dla WMF. 18 sierpnia 1942 Firma WMF zobowiązuje się do budowy nowego obozu przy Heidenheimer Straße, w którym zostaną umieszczeni wszyscy więźniowie znajdujący się w Geislingen. Obóz powstaje, a z dokumentów z dnia 16 marca 1944 roku wynika, że planowana jest jego rozbudowa o kolejnych 400 miejsc. W lutym 1944 roku z obozu zostaje oddzielony obszar ok. 100 x 100 m który jest jeszcze bardziej zabezpieczony i odseparowany. Powstaje tam filia obozu koncetracyjnego z Natzweiler. W listopadzie 1944 trafia tutaj poprzez obozy Auschwitz i Berge-Belsen m.in. 120 polskich Żydówek z okręgu łódzkiego.
W listopadzie 1943 roku miasto wynajmuje „Missionsheim” przy Moltkestr. 17 i przekształca go w tzw. „Polski obóz jeniecki” który otoczony jest ogrodzeniem z drutu kolczastego. Informacje są bardzo skąpe. Wiadomo tylko, że przebywali w nim napewno 4 Polscy obywatele, którzy pracowali jako drwale.
31 lipca 1944 r. powstaje obóz „Turnhalle Altenstadt”.
Listopadem 1944 r. firma WMF po raz trzeci powiększa obóz przy Heidenheimer Straße. W dokumencie z 23 listopada 1944 roku możemy wyczytać, że miasto przekazuje WMF na ten cel działkę o powierzchni 23 Arów.
Z zachowanych dokumentów w urzędzie stanu cywilnego i list cmentarnych możemy wywnioskować, że oficjalnie w Geislingen pochowanych zostało 24 Polaków i 41 Rosjan. Po grobach nie pozostało śladu.
KZ-Außenlager Geislingen
Jeden z około 50 obozów zewnętrznych KZ Natzweiler w Alzacji. Między czerwcem 1944 a kwietniem 1945 roku przetrzymywano tam ponad 800 żydowskich kobiet i dziewcząt, głównie z Węgier i Polski. Los tych osób, uwięzionych i zmuszanych do niewolniczej pracy w fabryce WMF, jest świadectwem niewyobrażalnego cierpienia, jakie miało miejsce w tym obozie.
W roku 1943, w związku z coraz większym zapotrzebowaniem na siłę roboczą, w Geislingen utworzono barakowe osiedle przeznaczone dla przymusowych robotników i jeńców wojennych. W miarę nasilania się wojny oraz braku nowych robotników z terenów okupowanych, w 1944 roku postanowiono utworzyć obóz koncentracyjny. Na obszarze o wymiarach 100x100 metrów wzniesiono pięć baraków mieszkalnych oraz dodatkowe budynki gospodarcze. Cały teren został otoczony ogrodzeniem z drutu kolczastego, za którym rozciągały się warstwy drutu pod napięciem.
Przybyłe do obozu kobiety były skazane na nieludzkie warunki. W barakach, które miały pomieścić ponad 800 osób, znajdowały się jedynie trzy poziomy pryczy, każdy wyposażony w cienki materac ze słomy i lekką szarą kołdrę. Kobiety były głodzone, zmuszane do pracy ponad siły i traktowane jak numerki, bez jakiegokolwiek poszanowania dla ich człowieczeństwa. Strażniczki, rekrutowane spośród byłych pracownic WMF, stosowały brutalne kary za najdrobniejsze przewinienia. Praca w fabryce, codzienne apele w mrozie i głodzie były codziennością więźniarek.
Dopiero w 2018 roku w Geislingen odsłonięto pomnik upamiętniający ofiary tego obozu. Monument składa się z rekonstrukcji ogrodzenia obozowego, metalowych butów symbolizujących drewniane chodaki więźniarek oraz tablic informacyjnych. To miejsce ma nie tylko przypominać o tragedii tych kobiet, ale także być ostrzeżeniem przed powtórzeniem podobnych zbrodni w przyszłości.
© Ostoja Pamięci 2017 - 2025